Da

Турецко-русский словарь | http://www.ansiklopedi.dilbydil.com | Энциклопедия турецкого языки

варианты da, de


ЗНАЧЕНИЯ

1. и, тоже, также

  • Gerçekten bir zamanlar ben de kavgacılığımla ün salmıştım. Ведь и я, душа моя, в кои-то веки слыл забиякой. Бретёр (И. С. Тургенев)
zenginler de ağlar - богатые тоже плачут

2. даже, тоже (ещё), собственно (оттенок пренебрежения, недоверия и т.п.)

3. и, да и

3. а, но

4. и быстренько; и тут же; и сейчас же

5. и поэтому, оттого и, потому и


ПОСЛОВИЦЫ И ПОГОВОРКИ

  • Adam da var, adamcık da var. Есть люди, а есть людишки.
  • Ak koyunun kara kuzusu da olur. В семье не без урода.
  • Akıllı ol de deli sansınlar. Будь умным, пусть дураком считают. Собака лает, ветер носит.
  • Arayan Mevla'sını da bulur, belasını da. Кто ищет, может найти счастье, но может найти и несчастье.
  • Arsız neden arlanır, çul da giyer sallanır. Бесстыжего ничем не смутишь.
  • Arsıza yüz verilince, astar da ister. Arsıza yüz vermişler astarını da istemiş. Yüz verirsen (verince, bulunsa) astarını da ister. Дай ему палец, он и всю руку откусит.
  • Aslan dişisine bakar da kuvvet alır. Лев смотрит на львицу и становится сильным.
  • At da sana, avrat da. И коня тебе, и бабу.
  • Bin dost azdır, bir düşman çoktur. Dost bin ise azdır, düşman bir ise çoktur. Kazanırsan dost kazan, düşmanı anan da doğurur. Kişiye bin dosttan bir düşman çoktur. Друзей и тысячу мало, врага и одного много. Не имей сто рублей, а имей сто друзей.
  • Bir ağaçta gül de biter, diken de. В семье не без урода.
  • Bir gül için bir dikene katlanılır. Gülü seven dikenine de katlanır. Любишь смородину — люби и оскомину.
  • Bitli baklanın da kör alıcısı olurmuş. И на вшивые бобы находится слепой покупатель. На гнилой товар да слепой купец.
  • Büyük başın ağrısı da (derdi de) büyük olur. С большого человека больше и спрашивается.
  • Dokuzunda ne ise, doksanında da odur. İnsan yedisinde ne ise yetmişinde de odur. Yedisinde ne ise yetmişinde de olur. Каков в колыбельку, таков и в могилку.
  • Erkek aslan da dişi aslan değil mi? Лев — это лев, а львица разве не лев?
  • Geç olsun da güç olmasın. Лучше поздно, чем никогда.
  • Gideceğin yerin gözü körse, sen de bir gözünü kapa. Gittiğin köyde millet körse, sen de gözlerini yumacaksın. С волками жить — по-волчьи выть.
  • Gökten ne yağar da yer kabul etmez. Нет ничего, что падало бы с неба и чего не приняла бы земля.
  • Gönül akar konar boka da. Gönül düştü bir boka, o da misk gibi koka. Gönül var otluğa, gönül var bokluğa. Любовь зла — полюбишь и козла.
  • Herkesin geçtiği köprüden sen de geç. И ты пройди через тот мост, где все проходят (т. е. следует поступать так, как все).
  • İçi ne ise dışı da o. Этот человек с душой нараспашку, это человек с открытой душой.
  • İt kağnı gölgesinde yürür de kendi gölgem sanırmış. Прятаться за чужой спиной.
  • İki kişi yerinden kımıldansa üçüncü kişiye de yer açılır. Если подвинутся двое, то и для третьего место освободится.
  • İnsan kısmetini aramazsa, kısmeti insanı arar. Kısmet ise gelir Hint'ten, Yemen'den; kısmet değilse ne gelir elden. Kısmet ise karşına çıkar. Kısmetinde ne varsa kaşığında o çıkar. Nereye gidersen kısmetin de beraber gider. От судьбы не уйдёшь.
  • İnsanın izzeti de elinden zilleti de. Всяк сам себе и друг, и недруг.
  • İşini kış tut da, yaz çıkarsa bahtına. Берись за дело зимой, и если оно летом выгорит — твоё счастье.
  • İt ite buyurmuş, it de kuyruğuna buyurmuş. Собака приказала собаке, а та — своему хвосту (о деле, которое всё время перепоручается кому-либо).
  • Katrandan olmaz şeker, olsa da cinsine çeker. Чёрного кобеля не отмоешь добела.
  • Keçi geberse de kuyruğunu indirmez. Коза сдохнет, а хвост не опустит. Горбатого могила исправит.
  • Keçi nereye çıkarsa oğlağı da oraya çıkar. Свинья хрю, и поросёнок хрю.
  • Keçide de sakal var. Keçinin de sakalı var. Не в бороде честь, борода и у козла есть.
  • Kelle sağ olsun da külah bulunur. Было бы здоровье, а остальное приложится.
  • Kırk yılda bir gece hırsızlığa çıkacak olduk, onda da ay akşamdan doğdu. Kırk yılda bir namaz kılacak oldum, cami yıkıldı. В кои веки раз, да и то не про нас.
  • Kör Allah'a nasıl bakarsa, Allah da köre öyle bakar. Кто к Богу, к тому и Бог.
  • Küheylan at, çul içinde de bellidir. Видна птица по полёту.
  • Kurda 'neden boynun kalın?' demişler, 'işimi kendim görürüm de ondan' demiş. Тот и господин, кто всё может сделать один.
  • Kurunun yanında yaş da yanar. Рядом с сушником горит и зелень.
  • Misafir misafiri çekemez (istemez, sevmez), ev sahibi ikisini de. Гость гостя не выносит, а хозяин дома — их обоих.
  • Ne elden ileri ne de geri. Вперёд не забегай, но и не отставай.
  • On paralık mum al da derdine yan. За десять пара купи свечку и излей душу (т. е. остаётся одно: повеситься).
  • Yeni süpürge iyi süpürse de eski süpürge her köşeyi bilir. Новая метла хорошо метёт, да старая все углы знает.