Ekmek: различия между версиями
Турецко-русский словарь | http://www.ansiklopedi.dilbydil.com | Энциклопедия турецкого языки
WikiSysop (обсуждение | вклад) |
WikiSysop (обсуждение | вклад) Нет описания правки |
||
(не показано 25 промежуточных версий 2 участников) | |||
Строка 2: | Строка 2: | ||
== '''ЗНАЧЕНИЯ''' == | == '''ЗНАЧЕНИЯ''' == | ||
1. засевать, обрабатывать (землю и т.п.) | 1. ([[tohum atmak]]) засевать, обрабатывать (землю и т.п.) | ||
2. сеять | 2. сеять | ||
Строка 10: | Строка 10: | ||
4. ([[parayı boşuna harcamak]], [[ziyan etmek]]) растрачивать, разбазаривать | 4. ([[parayı boşuna harcamak]], [[ziyan etmek]]) растрачивать, разбазаривать | ||
5. отделаться, улизнуть | 5. ([[bırakıp gitmek]], [[savuşmak]], [[atlatmak]]) отделаться, улизнуть | ||
6. обронить, посеять, потерять | 6. обронить, посеять, потерять | ||
7. обманывать, избавляться | 7. обманывать, избавляться | ||
---- | |||
'''-ği''' | '''-ği''' | ||
---- | |||
1. ([[nan]], [[nanıaziz]]) хлеб | |||
*''beyaz ekmek'' — белый хлеб | |||
2. ([[İnsanı geçindirecek iş]], [[kazanç]]) хлеб насущный, пропитание | |||
---- | ---- | ||
Строка 27: | Строка 31: | ||
*'''Açın gözü ekmek teknesinde olur.''' Голодной куме хлеб на уме. | *'''Açın gözü ekmek teknesinde olur.''' Голодной куме хлеб на уме. | ||
*'''Açlıkta darı ekmeği helvadan tatlıdır.''' При голоде просяной хлеб вкусней халвы. | *'''Açlıkta darı ekmeği helvadan tatlıdır.''' При голоде просяной хлеб вкусней халвы. | ||
*'''Arıdan korkan bal satamaz. Kuştan korkan darı ekmez.''' Волков бояться — в лес не ходить. | |||
*'''Arpa eken buğday biçmez. Çanağa ne doğrarsan kaşığında o çıkar. Herkes ne ederse kendine eder. İnsan ektiğini biçer. Kişi ettiğini bulur. Ne doğrarsan aşına, o çıkar karşına (kaşığına). Ne ekersen onu biçersin.''' Что посеешь, то и пожнёшь. | |||
*'''Arpa ektim darı çıktı!''' Получилось всё шиворот-навыворот! | |||
*'''Aş gördün gel, dayak gördün kaç. Ekmeği gördün mü ye, dayağı gördün mü kaç.''' Дают — бери, а бьют — беги. | |||
*'''Ayağını yorganına göre uzat. Erine göre bağla başını, tencerene göre kaynat (pişir) aşını. Herkesin hamuru ekmeğine göre. Yorganına göre ayağını uzat.''' По одёжке протягивай ножки. | |||
*'''Biri eker biri biçer.''' Один сеет, другой (плоды) пожинает. Медведь пляшет, а цыган деньги берёт. | |||
*'''Buğday ekmeğin yok ise arpa unun da mı yok?''' Чем богаты, тем и рады. | |||
*'''Buğday ekmeğin yoksa, buğday dilin de mi yok?''' Не дорог обед, дорог привет. | |||
*'''Çalışan ekmeğini taştan çıkarır. Çalışan kazanır.''' Бей молотом — не будешь жить голодом. | |||
*'''Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını.''' Хорошо дёшево не бывает. | |||
*'''Ekmeden biçilmez.''' Не посеешь — не пожнёшь. | |||
*'''Ekmek aslanın ağzında.''' Хлеб в пасти льва (о чём-либо труднодоступном). | *'''Ekmek aslanın ağzında.''' Хлеб в пасти льва (о чём-либо труднодоступном). | ||
*'''(Ekmek) çiğnemeden yutulmaz'''. Без труда не вынешь рыбку из пруда. | *'''(Ekmek) çiğnemeden yutulmaz. Ekmeden biçilmez'''. Без труда не вынешь рыбку из пруда. | ||
*'''Ekmek elden su gölden'''. Поесть и попить на даровщинку. | *'''Ekmek elden su gölden'''. Поесть и попить на даровщинку. | ||
*'''Ekmek kazanmayan ekmeğin kıymetini bilmez.''' Тот, кто не сеет хлеб, его цену не знает. | *'''Ekmek kazanmayan ekmeğin kıymetini bilmez.''' Тот, кто не сеет хлеб, его цену не знает. | ||
*'''Ekmek olmazsa yemek olmaz.''' Без хлеба нет обеда. | *'''Ekmek olmazsa yemek olmaz.''' Без хлеба нет обеда. | ||
*'''Ekmek veren el ısırılmaz.''' Руку, дающую хлеб, не кусают. | *'''Ekmek veren el ısırılmaz.''' Руку, дающую хлеб, не кусают. И собака на того не лает, чей хлеб ест. | ||
*'''Ekmediğin yerde biter.''' Появляется, где не ждали (о навязчивом, надоедливом человеке). | *'''Ekmediğin yerde biter.''' Появляется, где не ждали (о навязчивом, надоедливом человеке). | ||
*'''Ekmeğini kendi yiyen yükünü kendi kaldırır.''' Кто ест в одиночку, тот и свою ношу поднимает в одиночку. | *'''Ekmeğini kendi yiyen yükünü kendi kaldırır.''' Кто ест в одиночку, тот и свою ношу поднимает в одиночку. | ||
*''' | *'''Erken eken erken biçer.''' Днём раньше посеешь, неделей раньше пожнёшь. | ||
*'''Evvel baba ekmeği sonra koca ekmeği.''' Сначала хлеб отца, потом хлеб мужа (об уделе женщины). | |||
*'''İt sahibini tanır. Köpek bile kendine ekmek vereni tanır. Köpek ekmek veren kapıyı tanır. Köpek sahibini ısırmaz.''' И собака на того не лает, чей хлеб ест. | |||
*'''İtin (köpeğin) duası kabul olsaydı gökten ekmek (kemik) yağardı.''' Если бы молитвы собаки были услышаны, то с неба падал бы хлеб (кости). Не всё сбывается, что желается. | |||
*'''Komşu ekmeği komşuya borçtur.''' В гости ходить — надо и к себе водить. | |||
*'''Kötülük eken pişmanlık çeker.''' Посеявший зло раскается. | |||
*'''Olsa ile bulsayı ekmişler (olsayı bulsaya vermişler), hiç doğmuş. Olsa ile bulsayı ekmişler, yel ile yuf bitmiş.''' Если бы да кабы, да во рту росли грибы. | |||
---- | |||
== '''СКЛОНЕНИЕ''' == | |||
{| class="wikitable" | |||
! rowspan="2" colspan="2" style="background-color: #FFCC00; text-align: center; font-weight: bold;" | Hâl. Падеж | |||
! rowspan="2" style="background-color: #FFCC00; font-weight: bold;" | Soru. Вопрос | |||
! colspan="2" style="background-color: #FFCC00; text-align: center; font-weight: bold;" | Число | |||
|- | |||
| style="background-color: #FFCC00; text-align: center; font-weight: bold;" | Tekil. Ед. ч. | |||
| style="background-color: #FFCC00; text-align: center; font-weight: bold;" | Çoğul. Мн. ч. | |||
|- | |||
| 1 | |||
| '''Yalın Hâl'''. | |||
Основной падеж | |||
| '''''Kim?''' Кто?'' | |||
'''''Ne?''' Что?'' | |||
| style="text-align: center;" | ekmek | |||
(хлеб) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler | |||
(хлеба) | |||
|- | |||
| 2 | |||
| '''İlgi Hâli'''. | |||
Родительный падеж | |||
| '''''Kimin?''' Чей? Кого?'' | |||
'''''Neyin?''' Чего?'' | |||
| style="text-align: center;" |ekmeğ-in → ekmeğin | |||
(хлеба) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler-in → ekmeklerin | |||
(хлебов) | |||
|- | |||
| 3 | |||
| '''Yönelme Hâli'''. | |||
Дательный падеж | |||
| '''''Kime?''' Кому?'' | |||
'''''Neye?''' Чему?'' | |||
| style="text-align: center;" | ekmeğ-e → ekmeğe | |||
(к хлебу) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler-e → ekmeklere | |||
(к хлебам) | |||
|- | |||
| 4 | |||
| '''Belirtme Hâli'''. | |||
Винительный падеж | |||
| '''''Kimi?''' Кого?'' | |||
'''''Neyi?''' Что?'' | |||
| style="text-align: center;" | ekmeğ-i → ekmeği | |||
((виню) хлеб) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler-i → ekmekleri | |||
((виню) хлебы) | |||
|- | |||
| 5 | |||
| '''Bulunma Hâli.''' | |||
Местный падеж | |||
| '''''Kimde?''' У кого?'' | |||
'''''Nerede?''' В каком месте? В чём?'' | |||
| style="text-align: center;" | ekmek-te → ekmekte | |||
(в хлебе) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler-de → ekmeklerde | |||
(в хлебах) | |||
|- | |||
| 6 | |||
| '''Ayrılma Hâli'''. | |||
Исходный падеж | |||
| '''''Kimden?''' От кого? | |||
'''''Nereden?''' Откуда? От/из чего?'' | |||
| style="text-align: center;" | ekmek-ten → ekmekten | |||
(из хлеба) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler-den → ekmeklerden | |||
(из хлебов) | |||
|- | |||
| 7 | |||
| '''Творительный падеж''' | |||
(послелог ile) | |||
| '''''Kiminle?''' (С) кем? | |||
'''''Neyle? Ne ile?''' (С) чем?'' | |||
| style="text-align: center;" | ekmek-le → ekmekle | |||
(с хлебом) | |||
| style="text-align: center;" | ekmekler-le → ekmeklerle | |||
(с хлебами) | |||
|} | |||
---- | |||
== '''АФФИКСЫ ПРИНАДЛЕЖНОСТИ ''' == | |||
{| class="wikitable collapsible" | |||
!colspan="3" style="background:#FFCC00"|С ПРИТЯЖАТЕЛЬНЫМИ МЕСТОИМЕНИЯМИ | |||
|- | |||
!Лицо||Склонение||Перевод | |||
|- | |||
|1 л. ед. ч., '''benim''' "мой"||ekmeğ-im → ekmeğim||мой хлеб | |||
|- | |||
|2 л. ед. ч., '''senin''' "твой"||ekmeğ-in → ekmeğin||твой хлеб | |||
|- | |||
|3 л. ед. ч., '''onun''' "его(-её)"||ekmeğ-i → ekmeği||его / её хлеб | |||
|- | |||
|1 л. мн. ч., '''bizim''' "наш"||ekmeğ-imiz → ekmeğimiz||наш хлеб | |||
|- | |||
|2 л. мн. ч., '''sizin''' "ваш", "Ваш"||ekmeğ-iniz → ekmeğiniz||ваш хлеб | |||
|- | |||
|3 л. мн. ч., '''onların''' "их"||ekmek-(ler)i → ekmek(ler)i||их хлеб | |||
|} | |||
[[Категория:Türkçe Rusça Sözlük]] | [[Категория:Türkçe Rusça Sözlük]] |
Текущая версия от 08:04, 14 мая 2018
ЗНАЧЕНИЯ
1. (tohum atmak) засевать, обрабатывать (землю и т.п.)
2. сеять
3. (serpmek) посыпать (например, солью)
4. (parayı boşuna harcamak, ziyan etmek) растрачивать, разбазаривать
5. (bırakıp gitmek, savuşmak, atlatmak) отделаться, улизнуть
6. обронить, посеять, потерять
7. обманывать, избавляться
-ği
- beyaz ekmek — белый хлеб
2. (İnsanı geçindirecek iş, kazanç) хлеб насущный, пропитание
ПОСЛОВИЦЫ И ПОГОВОРКИ
- Acıyan çok ama ekmek veren yok. Голодного словами не накормишь.
- Açın gözü ekmek teknesinde olur. Голодной куме хлеб на уме.
- Açlıkta darı ekmeği helvadan tatlıdır. При голоде просяной хлеб вкусней халвы.
- Arıdan korkan bal satamaz. Kuştan korkan darı ekmez. Волков бояться — в лес не ходить.
- Arpa eken buğday biçmez. Çanağa ne doğrarsan kaşığında o çıkar. Herkes ne ederse kendine eder. İnsan ektiğini biçer. Kişi ettiğini bulur. Ne doğrarsan aşına, o çıkar karşına (kaşığına). Ne ekersen onu biçersin. Что посеешь, то и пожнёшь.
- Arpa ektim darı çıktı! Получилось всё шиворот-навыворот!
- Aş gördün gel, dayak gördün kaç. Ekmeği gördün mü ye, dayağı gördün mü kaç. Дают — бери, а бьют — беги.
- Ayağını yorganına göre uzat. Erine göre bağla başını, tencerene göre kaynat (pişir) aşını. Herkesin hamuru ekmeğine göre. Yorganına göre ayağını uzat. По одёжке протягивай ножки.
- Biri eker biri biçer. Один сеет, другой (плоды) пожинает. Медведь пляшет, а цыган деньги берёт.
- Buğday ekmeğin yok ise arpa unun da mı yok? Чем богаты, тем и рады.
- Buğday ekmeğin yoksa, buğday dilin de mi yok? Не дорог обед, дорог привет.
- Çalışan ekmeğini taştan çıkarır. Çalışan kazanır. Бей молотом — не будешь жить голодом.
- Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını. Хорошо дёшево не бывает.
- Ekmeden biçilmez. Не посеешь — не пожнёшь.
- Ekmek aslanın ağzında. Хлеб в пасти льва (о чём-либо труднодоступном).
- (Ekmek) çiğnemeden yutulmaz. Ekmeden biçilmez. Без труда не вынешь рыбку из пруда.
- Ekmek elden su gölden. Поесть и попить на даровщинку.
- Ekmek kazanmayan ekmeğin kıymetini bilmez. Тот, кто не сеет хлеб, его цену не знает.
- Ekmek olmazsa yemek olmaz. Без хлеба нет обеда.
- Ekmek veren el ısırılmaz. Руку, дающую хлеб, не кусают. И собака на того не лает, чей хлеб ест.
- Ekmediğin yerde biter. Появляется, где не ждали (о навязчивом, надоедливом человеке).
- Ekmeğini kendi yiyen yükünü kendi kaldırır. Кто ест в одиночку, тот и свою ношу поднимает в одиночку.
- Erken eken erken biçer. Днём раньше посеешь, неделей раньше пожнёшь.
- Evvel baba ekmeği sonra koca ekmeği. Сначала хлеб отца, потом хлеб мужа (об уделе женщины).
- İt sahibini tanır. Köpek bile kendine ekmek vereni tanır. Köpek ekmek veren kapıyı tanır. Köpek sahibini ısırmaz. И собака на того не лает, чей хлеб ест.
- İtin (köpeğin) duası kabul olsaydı gökten ekmek (kemik) yağardı. Если бы молитвы собаки были услышаны, то с неба падал бы хлеб (кости). Не всё сбывается, что желается.
- Komşu ekmeği komşuya borçtur. В гости ходить — надо и к себе водить.
- Kötülük eken pişmanlık çeker. Посеявший зло раскается.
- Olsa ile bulsayı ekmişler (olsayı bulsaya vermişler), hiç doğmuş. Olsa ile bulsayı ekmişler, yel ile yuf bitmiş. Если бы да кабы, да во рту росли грибы.
СКЛОНЕНИЕ
Hâl. Падеж | Soru. Вопрос | Число | ||
---|---|---|---|---|
Tekil. Ед. ч. | Çoğul. Мн. ч. | |||
1 | Yalın Hâl.
Основной падеж |
Kim? Кто?
Ne? Что? |
ekmek
(хлеб) |
ekmekler
(хлеба) |
2 | İlgi Hâli.
Родительный падеж |
Kimin? Чей? Кого?
Neyin? Чего? |
ekmeğ-in → ekmeğin
(хлеба) |
ekmekler-in → ekmeklerin
(хлебов) |
3 | Yönelme Hâli.
Дательный падеж |
Kime? Кому?
Neye? Чему? |
ekmeğ-e → ekmeğe
(к хлебу) |
ekmekler-e → ekmeklere
(к хлебам) |
4 | Belirtme Hâli.
Винительный падеж |
Kimi? Кого?
Neyi? Что? |
ekmeğ-i → ekmeği
((виню) хлеб) |
ekmekler-i → ekmekleri
((виню) хлебы) |
5 | Bulunma Hâli.
Местный падеж |
Kimde? У кого?
Nerede? В каком месте? В чём? |
ekmek-te → ekmekte
(в хлебе) |
ekmekler-de → ekmeklerde
(в хлебах) |
6 | Ayrılma Hâli.
Исходный падеж |
Kimden? От кого?
Nereden? Откуда? От/из чего? |
ekmek-ten → ekmekten
(из хлеба) |
ekmekler-den → ekmeklerden
(из хлебов) |
7 | Творительный падеж
(послелог ile) |
Kiminle? (С) кем?
Neyle? Ne ile? (С) чем? |
ekmek-le → ekmekle
(с хлебом) |
ekmekler-le → ekmeklerle
(с хлебами) |
АФФИКСЫ ПРИНАДЛЕЖНОСТИ
С ПРИТЯЖАТЕЛЬНЫМИ МЕСТОИМЕНИЯМИ | ||
---|---|---|
Лицо | Склонение | Перевод |
1 л. ед. ч., benim "мой" | ekmeğ-im → ekmeğim | мой хлеб |
2 л. ед. ч., senin "твой" | ekmeğ-in → ekmeğin | твой хлеб |
3 л. ед. ч., onun "его(-её)" | ekmeğ-i → ekmeği | его / её хлеб |
1 л. мн. ч., bizim "наш" | ekmeğ-imiz → ekmeğimiz | наш хлеб |
2 л. мн. ч., sizin "ваш", "Ваш" | ekmeğ-iniz → ekmeğiniz | ваш хлеб |
3 л. мн. ч., onların "их" | ekmek-(ler)i → ekmek(ler)i | их хлеб |