Düşman

Турецко-русский словарь | http://www.ansiklopedi.dilbydil.com | Энциклопедия турецкого языки

ЗНАЧЕНИЯ

1. (yağı, hasım) враг, неприятель, противник

  • farazi düşman — условный противник

2. bir şeyi büyük ölçüde kullanıp tüketen kimse тот, кто много потребляет (чего-л.)


АНТОНИМЫ

dost, bildik


ПОСЛОВИЦЫ И ПОГОВОРКИ

  • Ahmak dostun olacağına, akıllı düşmanın olsun. Akıllı düşman akılsız dosttan iyidir (yeğdir, hayırlıdır). Akıllı düşmandan korkma, deli dosttan kork. Arif düşman ahmak dosttan daha iyidir. Не бойся врага умного, бойся друга глупого. Услужливый дурак опаснее врага.
  • Ata dost gibi bakmalı düşman gibi binmeli. Ухаживать за конём надо как друг, а ездить на нём — как враг.
  • Atasına düşman olan evladına dost olmaz. Atasını tanımayan, Allah'ını tanımaz. Живы родители — почитай, померли — поминай!
  • Baba düşmanı oğul dostu olamaz. Недруг отца не может стать другом сыну.
  • Bana dokunmayan yılan kırk (bin) yıl yaşasın. Benden ırak olan düşman bin yıl yaşasın. Хоть чёрта взнуздай, да меня не замай.
  • Bin dost azdır, bir düşman çoktur. Dost bin ise azdır, düşman bir ise çoktur. Kazanırsan dost kazan, düşmanı anan da doğurur. Kişiye bin dosttan bir düşman çoktur. Друзей и тысячу мало, врага и одного много. Не имей сто рублей, а имей сто друзей.
  • Borç alınırken dost, ödenirken düşmandır. Как просить в долг — так друг, как выплачивать долг — враг. Отдаёшь деньги руками, а ходишь за ними ногами.
  • Boş duracağına düşmanınla taş taşı. Boş durmadan beleş işlemek iyidir. Без дела жить — небо коптить.
  • Cahil kendisinin düşmanıdır, başkasına nasıl dost olur. Невежда сам себе враг, а другим и подавно.
  • Domuz derisinden post olmaz, eski düşmandan dost olmaz. Из шкуры свиньи не получишь кожи, а из бывшего врага — друга.
  • Dost ağlatır, düşman güldürür. Друг говорит горькую правду, враг льстит. Друг спорит, недруг поддакивает.
  • Dost başa, düşman ayağa bakar. Друг смотрит в лицо, враг — на ноги.
  • Düşman düşmana gazel (mevlit, yasin) okumaz. От врага добра не ждут.
  • Düşman düşmanın hâlinden anlamaz. Враг врагу не сочувствует.
  • Düşman eteğin altından çıkar. Враг может появиться даже из-под полы.
  • Düşmana kuyu kazıncaya kadar dosta ev dikerim. Чем я буду копать яму врагу, лучше построю дом другу.
  • Düşmana sahip çıkan düşman sayılır. Тот, кто заступается за врага, тоже считается врагом.
  • Düşmana yarak (silah) gerek, ya düşmandan ırak gerek. Сердит, да не силён — сам себе враг.
  • Düşmanın büyüğü küçüğü olmaz. Düşman karınca gibi ise fil gibi san. Düşmanın karınca ise hor bakma (kendini merdane tut, sen fil farzet). Не ставь недруга овцою, ставь его волком. Не говори гоп, пока не перепрыгнешь.
  • Düşmanına acıyan kendine yazık eder. Жалеющий врага погубит себя.
  • Düşmansız adam olmaz. На всех не угодишь.
  • El arı düşman gayretli. Не опозориться бы перед друзьями и недругами.
  • Er varlıklı olunca, baş düşmanı dost olur. Erden varlık gidince, baş dostları düşman olur. Если у человека есть богатство, то его враг станет ему другом. Если человек потеряет богатство — друзья станут врагами.
  • Eski dost düşman olmaz, yenisinden vefa gelmez. Старый друг лучше новых двух.
  • Eski düşman dost olmaz. Старый враг другом не станет.
  • İnsan insanın düşmanıdır. Человек человеку враг.
  • Kişi bilmediğine düşman kesilir. То, чего не знает человек, превращается в его врага.
  • Mal adama hem dost hem düşmandır. Богатство — и друг и враг человека.
  • Verip de pişman olmaktan, vermeyip düşman olmak yeğdir. Лучше не дать и быть врагом, чем дать и пожалеть.